Ngày giỗ là dịp quan trọng để con cháu tưởng nhớ, bày tỏ lòng thành kính với tổ tiên, những người đã khuất. Thế nhưng, nếu vô tình phạm phải những điều đại kỵ, không chỉ khiến vong linh tủi thân mà còn có thể rước xui xẻo, tai ương vào nhà. Đây là những điều mà nhiều gia đình vẫn mắc phải mà không hề hay biết!
Vậy trong ngày giỗ, có những điều cấm kỵ nào tuyệt đối không được phạm phải? Hãy cùng tìm hiểu ngay để tránh sai sót, đảm bảo một ngày giỗ trọn vẹn và ý nghĩa!
1. Ý nghĩa của ngày giỗ – Vì sao cần phải cẩn trọng?
Trong tín ngưỡng tâm linh người Việt, cúng giỗ không chỉ là tưởng nhớ người đã khuất mà còn là dịp kết nối tình cảm gia đình, dòng tộc. Đây là truyền thống quan trọng, được lưu truyền qua nhiều thế hệ với quan niệm rằng:
- Tổ tiên phù hộ: Cúng giỗ chu đáo, đúng lễ nghi sẽ giúp con cháu được tổ tiên che chở, gia đạo bình an.
- Tình cảm gắn kết: Là dịp con cháu sum vầy, nhắc nhở nhau về cội nguồn.
- Phong thủy và tâm linh: Nếu làm sai có thể khiến vong linh không được an vui, thậm chí gây ảnh hưởng đến gia chủ.
Vì vậy, dù tổ chức lớn hay nhỏ, việc cúng giỗ cần phải thực hiện đúng cách để tránh phạm điều kiêng kỵ.
>> Những điều kiêng kỵ khi xây mộ mà ai cũng cần phải biết
2. Những điều cấm kỵ trong ngày Giỗ – Tránh rước họa vào nhà!
* Tuyệt đối không nếm thử đồ cúng trước khi dâng lên bàn thờ
Nhiều người có thói quen nêm nếm, ăn thử thức ăn trước khi đặt lên bàn thờ để đảm bảo món ăn vừa miệng. Tuy nhiên, đây là điều đại kỵ trong phong tục cúng giỗ!
⛔ Vì sao?
- Người xưa quan niệm rằng đồ cúng phải còn nguyên vẹn, tinh khiết, nếu ăn trước nghĩa là đã “dùng phần của người đã khuất”, phạm úy và gây bất kính.
- Đặc biệt, nếu nếm thử rồi mới dâng lên, gia chủ có thể gặp vận xui, công việc trắc trở.
* Tránh đặt món ăn sống, gỏi hay đồ có mùi tanh trên mâm cúng
Một mâm cúng giỗ chuẩn chỉnh cần có sự trang nghiêm, tinh khiết. Vì vậy, các món ăn sống như gỏi, thịt tái hoặc những món có mùi tanh nồng như mắm tôm, mắm ruốc không nên đặt lên bàn thờ.
⛔ Lý do kiêng kỵ?
- Những món ăn này được xem là không sạch sẽ, có thể làm ô uế không gian tâm linh.
- Ảnh hưởng đến sự linh thiêng của mâm cúng, khiến tổ tiên không thể chứng giám và thụ hưởng lòng thành của con cháu.
* Tuyệt đối không dùng hoa ly để cúng giỗ
Nhiều người cho rằng hoa ly đẹp, sang trọng nên thường dùng để trang trí bàn thờ trong ngày giỗ. Nhưng đây là một sai lầm nghiêm trọng!
⛔ Vì sao không nên dùng hoa ly?
- Hoa ly tượng trưng cho sự chia ly, mất mát, tiễn biệt, điều này không phù hợp với ý nghĩa của ngày giỗ – vốn là dịp tưởng nhớ, gắn kết gia đình.
- Có thể mang đến điềm xui xẻo cho gia đình trong thời gian tới.
* Mâm cúng giỗ phải dùng bát đĩa riêng, tuyệt đối không dùng đồ ăn thừa
Nhiều gia đình có thói quen dùng lại bát đĩa hàng ngày để đựng đồ cúng hoặc tận dụng thức ăn còn thừa để đặt lên bàn thờ. Đây là điều không nên làm!
⛔ Những điều cần lưu ý:
- Bát đĩa dùng để cúng phải sạch sẽ, tốt nhất là bát đĩa mới hoặc chuyên dùng cho thờ cúng.
- Không đặt đồ ăn thừa, cơm nguội lên bàn thờ vì điều này thể hiện sự thiếu thành kính, bất kính với người đã khuất.
>> Kỵ tuổi với người chết làm sao để biết và tránh
Cách cúng cơm ngày Giỗ – Nên và không nên
* Cúng bao nhiêu chén cơm là đúng?
Theo tín ngưỡng dân gian, số chén cơm cúng phải tuân theo quy tắc để đảm bảo vong linh được hưởng trọn vẹn lễ vật:
- Nên cúng 3, 6 hoặc 9 chén cơm
- Chén cơm ở giữa đầy, hai chén hai bên chỉ đơm lưng chén
- Không nên cúng 5 chén – vì đây là số lẻ mang ý nghĩa không tốt trong văn hóa tâm linh.
Lý giải tục lệ cúng cơm 3 chén:
- Chén cơm ở giữa là dành cho người đã khuất.
- Hai chén hai bên tượng trưng cho hai vị thần hộ mệnh (tả mạng thần quang và hữu mạng thần quang), giúp bảo vệ vong linh khỏi sự quấy nhiễu của cô hồn, ma đói.
* Vì sao không để đôi đũa mà chỉ đặt một chiếc?
Người xưa quan niệm rằng cô hồn hay “ma cũ” có thể giành giật đồ cúng của vong linh mới. Vì vậy, để tránh việc người mới mất bị “bắt nạt”, chỉ nên đặt một chiếc đũa thay vì một đôi hoàn chỉnh.
>> Trồng cây gì trong nghĩa trang gia đình là tốt nhất
Kết luận – Hãy cẩn trọng để ngày Giỗ được trọn vẹn
Ngày giỗ không chỉ là dịp tưởng nhớ tổ tiên mà còn mang ý nghĩa tâm linh sâu sắc. Việc tuân thủ những quy tắc thờ cúng không chỉ giúp người đã khuất được an yên mà còn mang lại phúc lành cho con cháu.
- Không nếm thử đồ cúng trước khi dâng lên bàn thờ.
- Không đặt món ăn sống, gỏi, có mùi tanh lên mâm cúng.
- Tránh dùng hoa ly vì tượng trưng cho sự chia ly, mất mát.
- Dùng bát đĩa riêng, sạch sẽ, không dùng đồ ăn thừa.
- Cúng 3, 6 hoặc 9 chén cơm – không cúng 5 chén.
- Chỉ đặt một chiếc đũa thay vì cả đôi để tránh vong linh bị cô hồn giành giật đồ cúng.
Chỉ cần chú ý những điều trên, gia đình bạn sẽ có một ngày giỗ trọn vẹn, trang nghiêm, giúp người đã khuất vui lòng và phù hộ độ trì cho con cháu đời sau.
